مادران شیرده پسته بخورند یا نه؟ رازهایی درباره مصرف پسته در شیردهی!

اگر به تازگی طعم شیرین مادری را چشیده‌اید، به شما تبریک می‌گوییم. بدون شک این دوران در کنار لذت‌های فراوانی که دارد، چالش‌ها و دل‌نگرانی‌های زیادی را برای مادران به وجود می‌آورد. این بدیهی است که شیر مادر بهترین منبع تغذیه برای نوزادان به حساب می‌آید اما آیا واقعا میزان شیر، نوزاد را سیر می‌کند؟ حتی این سوال پیش می‌آید که کیفیت شیر در چه حدی است و تا چه مقداری می‌تواند نیازهای بدن نوزاد را تامین کند؟ اگر این سوال‌ها برایتان دغدغه شده است، به شما این مژده را می‌دهیم که مواد غذایی مفیدی در طبیعت وجود دارند که می‌توانند علاوه‌بر میزان شیر، کیفیت آن را بالا ببرند. اگر بخواهیم یکی از مواد طبیعی و مغذی را نام ببریم، بدون شک پسته در اولویت قرار می‌گیرد. اما آیا واقعا مصرف پسته در شیردهی مفید است؟ 

به شما پیشنهاد می‌دهیم با ما همراه باشید تا با دانستن خواص پسته در شیردهی، همه چیز را درباره آن از فواید، مضرات و مقدار مجاز مصرف را بدانید تا تغذیه‌ای سالم برای خود و نوزادتان داشته باشید.

آیا مصرف پسته در دوران شیردهی مفید است؟

شیر مادر کامل‌ترین و بهترین تغذیه برای نوزادان است؛ بدن نحیف نوزادان برای رشد و سلامتی به شیری کافی و با کیفیت نیاز دارد تا انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز روزانه را دریافت کند. بدیهی است که کیفیت و میزان شیر مادر علاوه‌بر ژنتیک، تحت تاثیر تغذیه و رژیم غذایی او قرار دارد. ضمنا اگر مادر تازه زایمان کرده، مدام در حال تغذیه کردن نوزاد با شیر خود باشد، طبیعی است که احساس ضعف و بی‌حالی داشته باشد زیرا تولید شیر، میزان زیادی از انرژی مادر را می‌گیرد. بنابراین خوردن میان وعده‌های کوچک و مفیدی مانند پسته،علاوه‌بر بالا بردن کیفیت شیر، بدن مادر را به بهترین نحو برای مرحله مهم بچه‌داری و شیردهی قوی کرده و نیازهای تغذیه‌ای افزایش یافته‌ را جبران می‌کند.

پیشنهاد می‌دهیم به جای تنقلات مضر از دانه‌های روغنی مفید آجیل به خصوص پسته استفاده کنید. پسته یک دانه مغذی و سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌های B، E، A ،C، فسفر، روی، آهن، امگا 3، فولات و… به همراه چربی‌های سالم و آنتی اکسیدان است. وجود منبع ویتامینی مانند پسته در رژیم غذایی روزانه، تمام نیازهای بدن مادر و نوزاد را تامین کرده و ویتامین‌های لازم برای زیاد کردن مقدار شیر را داشته و انرژی از دست رفته مادر را افزایش می‌دهد. همچنین آهن موجود در پسته، کم‌خونی‌ ناشی از دست دادن خون در هنگام زایمان و بعد از آن را جبران می‌کند.

فواید مصرف پسته در شیردهی چیست؟

شیر مادر حاوی تمام ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد و سلامتی نوزاد است. یک رژیم غذایی متعادل تنها راه دستیابی به شیر غلیظ و سرشار از مواد مغذی لازم برای نمو کودک در حال رشد به حساب می‌آید. در ادامه با فواید مصرف پسته در شیردهی بیشتر آشنا خواهید شد.

1. افزایش کیفیت و مقدار شیر مادر

شیرخواران باید در سال اول زندگی خود از شیر مادر تغذیه کنند. با این‌حال کمبود برخی از ریز مغذی‌ها در بدن مادر، باعث کم شدن میزان و کیفیت شیر می‌شود. ویتامین‌هایی گروه B  مانند تیامین، ریبوفلاوین، B6، B12 به همراه ویتامین C، E، فولات، آهن، مس و روی تاثیر مستقیمی روی اندازه و کیفیت شیر مادر دارند. خوشبختانه دانه روغنی پسته با داشتن تمام این ویتامین‌ها به همراه فیبر، کربوهیدرات و پروتئین، می‌تواند یک منبع غذایی عالی برای مصرف روزانه مادران شیرده باشد و به عنوان یک لاکتوژن، به تولید بیشتر شیر مادر کمک کند.

2. تقویت سیستم ایمنی مادر و نوزاد

ویتامین C  موجود در پسته یک آنتی اکسیدان کلیدی در شیر مادر است. پسته با داشتن انواع آنتی اکسیدان و ویتامین E علاوه‌بر تقویت سیستم ایمنی مادر، بدن نوزاد را در برابر انواع میکروب‌ها و بیماری‌ها به خصوص گوارشی، ایمن می‌کند. همچنین چربی‌های غیر اشباع پسته با کم کردن میزان کلسترول بد LDL می‌تواند سلامت قلب و عروق مادر شیرده را تضمین کند.

3. تاثیر پسته بر انرژی و کاهش خستگی مادر

بدون شک مرحله شیردهی و رسیدگی به نوزاد یکی از پیچیده‌ترین دوران زندگی بانوان به حساب می‌آید. رسیدگی 24 ساعته به طفل نحیف، انرژی زیادی از مادر می‌گیرد. پسته با داشتن فسفر، ویتامین E و کالری بالا، انرژی روزانه را برای مادر تامین کرده و از شدت خستگی او کم می‌کند. اگر می‌خواهید همچنان یک مادر قوی باشید و خستگی کلافه‌تان نکند، از مصرف پسته غافل نشوید. همچنین اگر به خاطر اضافه وزن بارداری، ورزش انجام می‌دهید، یک وعده غذایی مقوی و پر پروتئین مانند پسته قبل یا بعد از ورزش می‌تواند علاوه‌بر تامین انرژی، افزایش چربی سوزی و تنظیم سوخت و ساز بدن، عضله سازی را انجام داده و از سوخت عضلات جلوگیری کند.

4. کمک به رشد مغزی نوزاد

نوزاد تازه متولد شده علاوه‌بر رشد جسمی، به مواد معدنی مناسبی برای رشد مغز و سیستم عصبی خود نیاز دارد. امگا 3 یکی از مواد ضروری برای رشد و تکامل مغز و سیستم عصبی نوزاد است که متاسفانه در بدن ساخته نشده و به منبع تغذیه‌ای نیاز دارد. پسته یک دانه روغنی سرشار از چربی‌های غیر اشباع مفیدی مانند امگا 3 است. وجود پسته در رژیم غذایی مادر، شیر او را برای تغذیه کامل نوزاد غنی می‌کند. ویتامین B6 موجود در پسته برای رشد طبیعی مغز، حفظ سلامت سیستم عصبی و سیستم ایمنی بدن نوزاد بسیار حیاتی و مهم است. همچنین وجود آنتی‌اکسیدان‌های موجود در پسته مانند لوتئین و زآگزانتین به همراه ویتامین A، رشد و سلامت چشم نوزاد را تضمین می‌کند. کلسیم موجود در پسته باعث رشد و استحکام استخوان‌های نوزاد شده و از پوکی استخوان در مادر جلوگیری می‌کند.

5. افزایش سلامت روان مادر و کاهش استرس

ویتامین B  موجود در پسته با تولید سروتونین، میزان اضطراب را به صورت قابل توجهی در مادر کاهش می‌دهد. همچنین منیزیم موجود در پسته با تنظیم هورمون استرس کورتیزول، میزان استرس و اضطراب دوران پس از بارداری را کم می‌کند.

6. کاهش ریزش مو و حفظ طراوت پوست

بسیاری از مادرهای شیرده، به دلیل پشت سرگذاشتن دوران بارداری، از ریزش موهای خود، رنج می‎‌برند. بیوتین و ویتامین B  موجود در پسته به همراه آهن، خونرسانی به کف سر را بهبود بخشیده و با تقویت فولیکول‌های مو، از ریزش جلوگیری می‌کند. همچنین مس موجود در پسته با کلاژن سازی, باعث افزایش استحکام پوست می‌شود. آنتی اکسیدان و ویتامین E موجود در پسته از چین و چروک در اثر کم خوابی دوران شیردهی جلوگیری کرده و پوست را درخشان و شفاف می‌کند. برای دانستن خواص پسته برای زنان به این مقاله مراجعه نمایید.

مضرات و عوارض احتمالی مصرف پسته در دوران شیردهی چیست؟

ارزش غذایی پسته بسیار بالا است ولی با این حال استفاده بیش از اندازه آن برای مادر شیرده و شیرخوار می‌تواند عوارضی را به وجود آورد. مشورت با پزشک قبل از وارد کردن هرگونه مواد غذایی در رژیم غذایی مادر در دوران شیردهی، مهم‌ترین قدم است. در ادامه با چند تا از مضرات و عوارض احتمالی پسته در شیردهی آشنا خواهید شد.

1. آلرژی و حساسیت‌های احتمالی

طبق دستورالعمل‌های آکادمی اطفال آمریکا و انجمن ایمونولوژی و آلرژی بالینی استرالیا، رژیم غذایی مادر روی شانس ابتلای نوزاد به آلرژی تاثیری نخواهد داشت. اما از ریسک آلرژی و حساسیت در بدن نوزاد و مادر نمی‌توان چشم پوشی کرد. اگر مادر به انواع آجیل و پسته حساسیت داشته باشد، به جای پسته باید مواد غذایی مفید دیگری را جایگزین کند. همچنین در صورت عدم حساسیت مادر، وارد کردن مواد غذایی جدید در دوران شیردهی مانند پسته باید زیر نظر پزشک بوده و به صورت کم کم استفاده شود تا از عدم حساسیت نوزاد مطمئن شد. در صورت مصرف پسته، به عکس العمل بدن او توجه کنید و در صورت بروز راش پوستی یا بی قراری به پزشک مراجعه کنید.

2. تاثیر مصرف زیاد پسته بر گوارش نوزاد

پسته سرشار از فیبر و چربی‌های غیر اشباع مفید است؛ فیبر زیاد موجود در پسته گاهی‌می‌تواند شیر مادر را نفاخ کند. همچنین مصرف زیاد پسته می‌تواند کولیک یا قولنج را در نوزادان تشدید کرده و باعث مشکلاتی مانند دلدرد، اسهال یا یبوست شود.

میزان مجاز مصرف پسته برای مادران شیرده چقدر است؟

میزان مجاز مصرف پسته در مادران شیرده بر اساس شرایط جسمانی می‌تواند بسیار متفاوت باشد؛ پزشک متخصص بر اساس شرایط جسمانی و نیازهای تغذیه‌ای مادر می‌تواند میزان مجاز مصرف پسته را تعیین کند. با این‌حال مدل وارد کردن پسته به رژیم غذایی مادر شیرده باید به صورت کم کم بوده تا از میزان تحمل بدن نوزاد و عدم حساسیت او آگاه شد. عموما مصرف 10 تا 15 عدد پسته در طول روز می‌تواند تمامی نیازهای بدن مادر و نوزاد را تامین کند. 

لازم به ذکر است که با وجود بالا بودن ارزش غذایی پسته و کالری زیاد آن، در صورت مصرف بیش از حد، ریسک ابتلا به اضافه وزن و چاقی در نوزاد و مادر زیاد می‌شود.

بهترین روش مصرف پسته در دوران شیردهی چیست؟

دانه‌های روغنی پسته در صورت مصرف به صورت دانه کامل، فیبر بیشتری داشته و از مشکلات گوارشی مانند یبوست در مادر جلوگیری می‌کند. با این حال اگر به خوردن دانه کامل پسته رغبتی ندارید، می‌توانید از پودر آن استفاده کنید. همچنین با نوشیدن شیر پسته، یک نوشیدنی لذیذ سرشار از آهن و کلسیم خواهید داشت. توجه داشته باشید که بهتر است از خوردن پسته به مقدار زیاد به صورت یکباره پرهیز کرده و برای استفاده کم کم اما مکرر از آن در تهیه سالاد، دسر، غذا، شیرینی، کیک و اسموتی استفاده کنید.

بهترین زمان مصرف پسته در دوران شیردهی چه زمانی است؟

برای مصرف پسته زمان خاصی وجود ندارد و خوشبختانه این دانه به قدری لذیذ است که در همه وقت شب و روز می‌تواند دلتان را به دست ‌آورد. با این حال در صورت مصرف در وعده صبحانه می‌توانید  صبحتان را بسازید و انرژی مورد نیاز برای شروع یک روز شیرین برای وقت گذراندن با نوزادتان را تامین کنید. 

همچنین از پسته می‌توانید به عنوان یک میان وعده مقوی استفاده کرده یا بعد از انجام ورزش، بدنتان را از ارزش غذایی پسته سرشار کنید. همچنین در نیمه شب که با گریه نوزاد بیدار شده و برای شیر دادن به او آماده می‌شوید، در صورت احساس ضعف یا گرسنگی، پسته می‌تواند انرژی را به بدنتان برگردانده و با ایجاد سیری، از خوردن غذاهای مضر در نیمه شب جلوگیری کند.

پسته در مقابل سایر آجیل‌ها در دوران شیردهی

اگر یک ظرف آجیل را انگشتر در نظر بگیریم، بدون شک پسته نگین آن است. پسته بالاترین مقدار پروتئین و کم‌ترین میزان کربوهیدرات را نسبت به دانه‌های روغنی دیگر دارد، بنابراین ارزش غذایی پسته نسبت به بقیه آجیل‌ها بالاتر است. با این حال ترکیب این دانه سبزرنگ خوشمزه با دانه‌های روغنی دیگر مانند بادام و گردو و… می‌تواند یک معجون معجزه‌آسا برای سلامتی مادر و نوزاد به وجود آورد. نکته مهم در زمان خرید پسته، توجه به تازگی و سالم بودن دانه‌‌‌های آن است. همچنین استفاده از دانه‌های خام پسته، به دلیل کم بودن میزان سدیم در آن نسبت به خواص پسته شور، برای جلوگیری از افزایش فشار خون مادر، به شدت پیشنهاد می‌شود.

در نهایت، آیا پسته در رژیم غذایی مادران شیرده قرار گیرد؟

بسیاری از پزشکان معتقدند که بعضی از مواد غذایی می‌توانند به مادر شیرده کمک کنند تا میزان و کیفیت شیر برای تغذیه نوزاد زیاد شود. پسته سرشار از چربی‌های غیر اشباع سالم و اسیدهای چربی مانند امگا 3 است که می‌تواند نقش به سزایی را در رشد سیستم عصبی، مغز و چشم نوزاد ایفا کند. با توجه به خواص پسته در شیردهی، مصرف آن به صورت متعادل و زیر نظر متخصص می‌تواند تمام نیازهای بدن مادر و نوزاد را مانند ویتامین B ،C ،E، کلسیم، مس، آهن، فسفر، روی و… تامین کرده و شیر مادر را به مقدار قابل توجهی افزایش دهد.

سوالات متداول