پسته کوهی (بنه) چیست؟ راز سلامتی، زیبایی و انرژی با خواص پسته کوهی

اگر اسم پسته کوهی را شنیده باشید، بدون شک اولین سوالی که به ذهنتان می‌رسد این است که خواص پسته کوهی چیست؟ پسته کوهی یکی از گنجینه‌های طبیعت ایران  به شمار می‌آید که مادر طبیعت در دل کوه‌ها و جنگل‌ها، این طلای سبز را به فرزندان خود، هدیه داده است. در این مقاله سعی داریم تا با خواص بنه از کاهش قندخون و تقویت سیستم ایمنی تا زیبایی پوست و مو، به عنوان یک سوپرفود، بیشتر آشنا شویم.

پسته کوهی چیست؟ آشنایی با گنجینه طبیعی

پسته کوهی (پسته وحشی، بنه، کلخونگ، ون یا سقز) میوه‌ای خود رو و کاملا ارگانیک است که از درخت بنه بدون دخالت سم و کود شیمیایی به دست می‌آید. بنه درخت بومی کوه‌ها و جنگل‌های مناطق کوهستانی و گرمسیری ایران مانند کرمان، کهگیلویه، فارس، لرستان، ایلام و سیستان و بلوچستان است.

 میوه ریز و سبز رنگ این درخت با مزه‌ای شبیه به پسته عادی و طعمی چرب، لذیذ و خاص، رشد می‌کند که در زمان تازگی با پوست سبز به کلخونگ و در زمان خشک شدن با نام پسته کوهی یا بنه شناخته می‌شود. این میوه به علت داشتن ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم، علاوه بر مصارف خوراکی، در روغن‌گیری و تهیه داروهای سنتی و محصولات زیبایی کاربرد دارد.

خواص بی‌نظیر پسته کوهی برای سلامتی

اگر به پسته کوهی، معجون سلامتی بگوییم، اغراق نکردیم. پسته وحشی به دلیل داشتن انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم برای سلامتی معجزه می‌کند. در ادامه با گوشه‌ای از خواص پسته کوهی آشنا خواهید شد.

1. تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماری‌ها

از مهم‌ترین خواص پسته کوهی می‌توان به تقویت سیستم ایمنی اشاره کرد که این دارو را به اکسیری برای پیشگیری از بیماری‌های عفونی و ویروسی مانند سرماخوردگی تبدیل کرده است. بنه کوهی به دلیل داشتن انواع آنتی‌اکسیدان‌های ضروری مانند ویتامین E، روی، ویتامین‌های B  و C دارای خاصیت ضدالتهابی بوده که سربازان خط مقدم سیستم ایمنی بدن را در مبارزه با بیماری‌ها،تقویت و یاری کرده و طول درمان را کاهش می‌دهند.

2. خواص ضد میکروبی و ضد باکتریایی طبیعی

از دیگر خواص پسته وحشی می‌توان به خاصیت آنتی باکتریال و ضد میکروبی آن اشاره کرد که این میوه را به درمانی برای عفونت‌ها و باکتری‌ها تبدیل کرده است. همچنین از روغن بنه مانند یک ضماد برای درمان زخم‌ها و عفونت‌های پوستی استفاده می‌شود.

3. کاهش قندخون و کمک به بیماران دیابتی

مصرف متعادل و منظم پسته کوهی به دلیل داشتن ترکیبات آنتی اکسیدانی، اسیدهای چرب مفید و فیبر فراوان، در افراد دیابتی یا مستعد به افزایش قندخون توصیه می‌شود. مصرف روزانه ولی محدود بنه کوهی باعث می‌شود تا قندخون به آرامی بالا رفته و از جهش قندخون و نوسانات آن جلوگیری شود. همچنین از دیگر خواص پسته کوهی می‌توان به تنظیم سطح انسولین و کاهش جذب قند در بدن اشاره کرد که این خواص باعث شده پسته وحشی یک میان‌وعده سالم و مفید برای بیماران دیابتی باشد.

4. تقویت اعصاب و بهبود خلق‌وخو

اگر می‌خواهید اعصاب راحتی داشته باشید، از خواص پسته کوهی برای تقویت اعصاب غافل نشوید! این دانه به دلیل داشتن ویتامین B، منیزیم و اسیدهای چرب مفید، مانند یک داروی ضدافسردگی طبیعی، استرس و اضطراب را کاهش داده و با کمک به تولید هورمون شادی سروتونین، باعث بهبود خلق‌وخو و آرامش اعصاب می‌شود.

5. موثر در درمان کرم معده و تقویت گوارش

اگر برای درمان کرم معده و تقویت گوارش به دنبال یک راه‌‎حل طبیعی هستید، پسته وحشی گزینه‌ای عالی است. مصرف منظم 10 تا 15 عدد از بنه کوهی در صبح ناشتا یا یک قاشق مرباخوری روغن بنه به مدت 2 تا 3 هفته، شما را از شر کرم معده و انگل روده‌ای خلاص خواهد کرد. مصرف این دانه با عسل طبیعی، علاوه بر پاکسازی گوارش، به دلیل داشتن فیبر فراوان، باعث هضم راحت‌تر شده و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و رفع یبوست کمک می‌کند.

6. کمک به سلامت کبد

آنتی اکسیدان‌های قوی مانند ویتامین E و اسیدهای چرب سالم موجود در پسته کوهی، این دانه را به معجونی برای پیشگیری از کبد چرب با کمک به کاهش رسوب چربی‌های مضر در کبد تبدیل کرده است. همچنین از دیگر خواص این دانه می‌توان به پاکسازی و سم‌زدایی کبد اشاره کرد که باعث تقویت کبد و بهبود عملکرد آن می‌شود.

7. کاهش کلسترول خون و پیشگیری از بیماری‌های قلبی

پسته کوهی به عنوان منبعی از اسیدهای چرب غیراشباع، آنتی اکسیدان و فیبر، با کمک به کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL)، به بهبود گردش خون و کاهش فشارخون کمک کرده و خطر رسوب چربی در رگ‌ها و گرفتگی عروق را کاهش می‌دهد. همچنین خواص ضدالتهابی بنه کوهی، باعث می‌شود تا از فشارخون بالا و سکته قلبی پیشگیری شود.

8. پیشگیری از کم‌خونی

ویتامین‌های گروه B، منیزیم و آهن مانند یک تیم قوی با افزایش تولید گلبول قرمز خون، این دانه را به درمانی برای کم خونی ناشی از فقر آهن تبدیل می‌کنند. مصرف منظم بنه به کاهش علائم ناشی از کم‌خونی مانند ضعف، بی‌حالی و سرگیجه، کمک شایانی خواهد کرد.

9. سلامت رحم در زنان

از خواص بنه برای رحم نمی‌توان چشم‌پوشی کرد؛ منیزیم، روی، ویتامین‌های گروه B  و آنتی اکسیدان‌ها، این دانه را به همراه خوبی برای زنان با کمک به تقویت رحم، سلامت سیستم تولید مثل، تنظیم هورمون‌ها، بهبود جریان خون در لگن و کاهش التهابات رحم تبدیل می‌کنند. در طب سنتی از پسته وحشی برای درمان عفونت‌های زنانگی و تقویت رحم استفاده می‌شود.

همچنین بخوانید: خواص پسته برای زنان

10. استحکام استخوان‌ها و بهبود درد مفاصل

پسته کوهی به دلیل داشتن منیزیم، کلسیم و فسفر، با کمک به استحکام بافت استخوان‌ها، از پوکی استخوان جلوگیری کرده و مانند یک مسکن، درد مفاصل و رماتیسم را با خاصیت ضدالتهابی خود، بهبود می‌بخشد. همچنین ماساژ دادن مفاصل و عضلات با مقداری از روغن بنه و پوشاندن آن با پارچه گرم، درد مفاصل و عضلات را کاهش می‌دهد.

پسته کوهی و زیبایی؛ معجزه‌ای برای پوست و مو

بالاخره رسیدیم به بخش مورد علاقه اکثر بانوانی که به دنبال معجزه‌ طبیعت برای افزایش زیبایی و حفظ جوانی هستند. بدون شک خواص پسته کوهی برای زیبایی پوست و مو می‌تواند این دانه را به یک طلای سبز تبدیل کند.

1. جلوگیری از پیری زودرس پوست

آنتی اکسیدان‌های موجود در پسته کوهی مانند ویتامین E، به مبارزه با رادیکال‌های آزاد می‌پردازند و مانند یک ضد آفتاب طبیعی، از پوست در برابر آسیب‌های محیط مانند اشعه خورشید و آلودگی محافظت می‌کنند. از دیگر خواص برای پوست صورت می‌توان به استفاده خوراکی از دانه پسته وحشی و استفاده خارجی از روغن بنه اشاره کرد که پوست شما را با انواع اسیدهای چرب، مرطوب نگه داشته و از ایجاد چروک و پیری زودرس جلوگیری می‌کند.

2. درمان خشکی پوست و لب‌ها

اسیدهای چرب مفید موجود در روغن بنه به همراه ویتامین E، مانند یک مرطوب کننده قوی، به عمق پوست نفوذ کرده و ضمن آبرسانی به آن، از خشکی و ترک‌های پوستی جلوگیری می‌کنند. همچنین اگر لب‌های خشکی دارید، می‌توانید از ماساژ لب‌ها با روغن بنه مانند یک بالم طبیعی در روز بهرمند شوید تا لب‌های زیبا با پوستی نرم و لطیف داشته باشید.

3. تقویت و رشد موها

پسته کوهی به خاطر داشتن ویتامین E، آهن، زینک و منیزیم، شما را از مصرف شامپوهای تقویتی مو بی‌نیاز می‌کند. این مواد مغذی ضمن خون‌رسانی به پوست کف سر، فولیکول‌های مو را تغذیه کرده و علاوه بر رشد موهای محکم و قوی، از ریزش مو جلوگیری می‌کنند. همچنین اسیدهای چرب مفید بنه کوهی، علاوه بر آبرسانی به ساقه مو، باعث لطافت و نرمی مو شده و از خشکی، شکنندگی و موخوره  پیشگیری خواهد کرد.

خواص پسته کوهی برای انرژی و تناسب اندام

شاید بتوان گفت یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین خواص بنه برای لاغری، تامین انرژی و تناسب اندام است. انتخاب یک رژیم غذایی سرشار از مواد غذایی مفید، می‌تواند در کنار ورزش، برای رسیدن به تناسب اندام همراه با سلامتی، معجزه کند.

1. افزایش انرژی و رفع خستگی

ویتامین‌های گروه B به همراه پروتئین، اسیدهای چرب، آهن و منیزیم موجود در پسته وحشی، تمام آن چیزی هستند که این دانه کوچک را به بمب انرژی تبدیل می‌کنند. این دانه با ایجاد انرژی پایدار، علاوه بر تقویت عضلات، از خستگی و ضعف جلوگیری خواهد کرد. بنابراین اگر کار سختی دارید یا ورزشکار هستید، یک مشت پسته کوهی در جیبتان بگذارید!

2. افزایش وزن برای افراد لاغر

مصرف منظم بنه کوهی در روز می‌تواند برای افزایش وزن افراد لاغر کمک کننده باشد تا ضمن افزایش وزن، سلامتی را حفظ کرده و از تجمع چربی در بدن جلوگیری کند. کالری بالای این دانه به همراه مزه خوشمزه و تحریک کننده اشتها، می‌تواند باعث افزایش وزن سالم در افراد با وزن کم شود.

مصرف مداوم این دانه به همراه مواد غذایی مفید و پرکالری مانند خرما و عسل، ضمن عضله سازی، باعث می‌شود تا بدن نحیف افراد لاغر، دچار ضعف و خستگی نشود.

همچنین بخوانید: آیا پسته چاق کننده است یا لاغر کننده؟

3. کمک به تقویت عضلات در ورزشکاران

ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید موجود در پسته کوهی، این دانه را به یک مکمل غذایی و ورزشی مناسب برای ورزشکاران تبدیل کرده است. مصرف مداوم یک مشت بنه کوهی در قبل و بعد از ورزش، تمام نیازهای بدن ورزشکاران مانند عضله سازی، افزایش استقامت، سلامت مفاصل و چربی سوزی را تامین کرده و ضمن رفع خستگی عضلات، با کاهش زمان ریکاوری، بدن را برای انجام حرکات بعدی آماده می‌کند.

نحوه مصرف پسته کوهی؛ از خوراکی تا دارویی

تا اینجا سعی کردیم شما را با گوشه‌ای از دریای بی‌کران خواص پسته کوهی آشنا کنیم. بدون شک با خواندن این متن، حق می‌دهید که این دانه را طلای سبز بنامند. بنه کوهی از مصرف خوراکی تا استفاده در مصارف دارویی و زیبایی، بدن انسان را به بهترین نحو ممکن از مصرف انواع مولتی ویتامین شیمیایی، بی‌نیاز می‌کند.

مصرف خام یا بوداده؟

اگر می‌خواهید از تمام خواص پسته وحشی برای درمان، سلامتی و زیبایی بهرمند شوید، پیشنهاد ما به شما استفاده از کلخونگ به صورت خام است. پسته وحشی خام، تمام خواص را به صورت کامل داشته و مناسب برای بهرمندی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید، به شمار می‌آید.

 با این حال از طعم دلچسب و لذیذ پسته وحشی بوداده نمی‌توان گذشت. تفت دادن با شعله ملائم به همراه نمک کم، می‌تواند مزه این دانه را برای یک میان وعده جذاب، بهشتی کند اما بدون شک بنه کوهی بوداده مقداری از ویتامین‌ها و مواد معدنی خود را از دست خواهد داد.

روغن پسته کوهی و خواص درمانی آن‌

بدون شک روغن پسته کوهی (روغن بنه) یک اکسیر شفابخش است که از فشرده سازی دانه‌ها به روش سرد، تهیه می‌شود. این روغن سبزرنگ و معطر، به خاطر داشتن انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری مانند اسیدهای چرب، آنتی اکسیدان، ویتامین‌های گروه B، آهن و منیزیم می‌تواند برای سلامتی، زیبایی و و درمان معجزه کند.

مصرف خوراکی این روغن باعث تقویت گوارش، سلامت رحم، تقویت سیستم ایمنی و… شده و مصرف موضعی آن برای رفع خشکی پوست، لب و مو، مانند یک ماسک قوی، اثرات بی‌نظیری دارد. همچنین از این روغن برای ماساژ مفاصل و عضلات برای کاهش درد، استفاده می‌شود.

کاربرد سقز (شیره پسته کوهی) در طب سنتی

شاید برایتان جالب باشد که بدانید، شیره چسبناک تنه درخت بنه کوهی در طب سنتی، جایگاه ویژه‌ای دارد! سقز یا صمغ، یک شیره خوشبو با رنگ سفید مایل به سبز است که مانند یک آنتی‌بیوتیک قوی عمل کرده و به صورت خوراکی، موضعی و جویدنی کاربرد داشته و حتی در پخت شیرینی سنتی استفاده می‎‌شود. با گوشه‌ای از خواص شیره پسته کوهی به صورت خلاصه آشنا شوید:

• تقویت معده و رفع مشکلات گوارشی
• بهداشت و سلامت دهان، دندان و لثه
• تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماری
• رفع عفونت‌های تنفسی و گلودرد
• بهبود درد مفاصل، آرتروز و رماتیسم
• تقویت قوای جنسی و افزایش انرژی
• درمان زخم و التهابات پوستی
• آرامش اعصاب، رفع استرس و خستگی

پسته کوهی یا پسته معمولی؟ تفاوت‌ها و شباهت‌ها

تفاوت و شباهت پسته معمولی با پسته کوهی در چیست؟ ما در اینجا جدولی برایتان از مقایسه این دو دانه خوشمزه و پرخاصیت تهیه کردیم و قضاوت را به شما واگذار می‌کنیم اما پیشنهاد ما به شما، مصرف منظم این دو دانه در کنار یکدیگر به صورت متعادل در رژیم غذایی روزانه است.

ویژگی	پسته کوهی (بنه)	پسته معمولی
نوع درخت	درخت وحشی و خود رو در کوه‌ها و جنگل‌های گرمسیری	درخت‌‍‍‌های پرورشی
محل رشد	مناطق گرمسیری و کوهستانی ایران	مناطق باغی با شرایط هوایی معتدل‌تر
اندازه و شکل دانه	کوچک و گرد	بزرگ و کشیده با مغز گوشتی
طعم و مزه	طعم قوی‌تر، روغنی‌تر و کمی تلخ	طعم ملایم و شیرین
میزان روغن‌دهی	پرروغن و مناسب روغن‌گیری	روغن کمتر
کاربرد درمانی و سلامتی	خاصیت درمانی بسیار زیاد	خاصیت درمانی کمتر و مصرف غذایی بیشتر
میزان دسترسی و فراوانی	کمیاب و گران‌تر	فراوان‌تر و دسترسی راحت‌تر با قیمت پایین‌تر
محصولات جانبی پرکاربرد	روغن بنه، سقز، دمنوش و پودر	پودر پسته، خلال پسته و کره پسته

مضرات و نکات احتیاطی مصرف پسته کوهی

خواص این دانه به قدری زیاد است که آن را به بمب سلامتی تبدیل کرده است اما این به معنی اجازه مصرف بیش از حد آن نیست! هر ماده غذایی مفیدی در صورت مصرف نادرست یا بیش‌از حد می‌تواند عوارضی داشته باشد که پسته کوهی از این قانون مستثنی نیست. در ادامه با عوارض احتمالی و نکات مهم مصرف پسته کوهی آشنا خواهید شد تا ضمن بهرمندی از خواص زیاد آن، عوارض احتمالی را از بین ببرید.

• مصرف زیاد پسته کوهی به دلیل داشتن چربی و فیبر بالا در افراد با حساسیت گوارشی، باعث دل‌درد، نفخ و سنگینی معده می‌شود.
• مصرف زیاد روغن بنه و سقز باعث مشکلات گوارشی مانند اسهال می‌شود.
• پسته کوهی مانند دیگر دانه‌های آجیل، در برخی افراد با سابقه حساسیت، باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک مانند خارش، کهیر، مشکلات تنفسی و… می‌شود.
• کالری بالای پسته کوهی در صورت مصرف زیاد، باعث افزایش وزن در افراد مستعد چاقی با فعالیت کم می‌شود.
• پسته کوهی طبع گرم و چربی بالایی دارد و می‌تواند در صورت مصرف نامتعادل در افراد با مزاج گرم باعث مشکلات کبدی یا صفراوی شود.
• مصرف پسته کوهی به دلیل خطر خفگی با بافت سفت و واکنش‌های آلرژیک در کودکان زیر 3 سال توصیه نمی‌شود.
• در صورت داشتن بیماری زمینه‌ای مانند دیابت، چربی خون، مشکلات کلیوی، مشکلات قلبی و… و یا مصرف داروهای خاص، قبل از گنجاندن پسته کوهی در رژیم غذایی روزانه، با پزشک خود مشورت کنید.
• از خواص پسته کوهی در بارداری می‌توان به تقویت سیستم ایمنی، پیشگیری از کم‌خونی، رشد مغز جنین، سلامت رحم و افزایش انرژی اشاره کرد اما با این‌حال اجازه مصرف و مقدار مجاز آن، باید توسط پزشک متخصص تعیین شود.
• از مصرف سقز در بارداری به علت ایجاد انقباضات، به خصوص در 3 ماهه اول، خودداری کنید.

نکته مهم: مصرف روزانه 10 تا 20 عدد پسته کوهی یا یک قاشق مرباخوری روغن بنه یا جویدن یک نخود از سقز، در اکثر افراد بزرگسال بلامانع است.

در نهایت، پسته کوهی یک خوراکی ساده یا معجزه‌ای از دل طبیعت؟

پسته کوهی بدون شک یک معجزه طبیعت است که به خاطر داشتن خواص بی‌کران، می‌تواند یک اکسیر شفابخش باشد. اگر به دنبال سلامتی، زیبایی و درمان طبیعی هستید، بدون شک پسته کوهی هدیه طبیعت به شماست. برای بهرمندی از خواص پسته کوهی، این دانه را به سبک زندگی سالم خود اضافه کنید و زیبایی و سلامتی را با خواص بنه به خود هدیه دهید.

سوالات متداول: